Một học sinh trung học viết cho tôi: “Vì có nhiều người tốt nghiệp đại học bị thất nghiệp và người tốt nghiệp có việc làm trả lương thấp không thể nuôi nổi bản thân họ, câu hỏi của em là: “Giáo dục đại học có cần không? Có cách nào tốt hơn để làm ra tiền ngoài việc vào đại học? Xin thầy lời khuyên.”
Đáp: Đại học KHÔNG dành cho mọi người nhưng trong thế giới được dẫn lái bởi công nghệ này, giáo dục đại học quả có cho em lợi thế hơn người khác, với giả định rằng em chọn lĩnh vực học tập đúng. Nếu đại học KHÔNG phải là điều em nghĩ trong đầu, em có thể vào trường hướng nghề để học một nghề. Bất kể chọn lựa của em, em cần được giáo dục để nghĩ và học về thế giới mà em đang sống trong đó. Em cần phát triển tri thức và kĩ năng nào đó, KHÔNG phải theo đuổi mảnh giấy có tên là “bằng cấp” hay “chứng chỉ.” Chính kĩ năng của em xác định ra điều em sẽ làm để kiếm sống. Chính kĩ năng của em xác định ra em sẽ làm ra bao nhiêu tiền. Chính kĩ năng của em xác định ra em có thể mua được cái gì, và nơi em sẽ sống và làm việc.
Vì em còn trẻ và vẫn ở trường trung học, em có thể chưa hiểu giá trị của giáo dục tốt nhưng xã hội chúng ta cần nhiều người có giáo dục, những người có thể chăm nom cho bản thân họ, gia đình họ và đóng góp cho nền kinh tế. ĐỪNG để tin tức về người tốt nghiệp bị thất nghiệp làm sao lãng em khỏi việc đi tới trường và học. ĐỪNG để những tin tức tiêu cực dẫn em tới nghĩ giáo dục là không cần thiết. ĐỪNG rơi vào trong quan niệm sai rằng mục đích của giáo dục là để có bằng cấp hay kiếm tiền.
Cho dù thầy không dạy em nhưng thầy có chăm nom tới em và những người trẻ như em vì thầy muốn thấy tất cả các em đều trở nên thành công trong cuộc sống. Thầy vui mừng là em đang hỏi câu hỏi này để cho em có thể làm quyết định đúng cho tương lai của em. ĐỪNG đánh đồng giáo dục với làm ra tiền vì giáo dục tốt còn quí hơn tiền nhiều. Giáo dục cho em tri thức về thế giới quanh em và vai trò và trách nhiệm của em trong thế giới. Giáo dục giúp em phát triển cách nhìn toàn cảnh về cuộc sống từ những góc khác nhau và điều em có thể thể làm với tri thức và kĩ năng của em. Tiền KHÔNG phải là mục đích của giáo dục mà chỉ là “sản phẩm phụ.” Em có bao giờ hỏi tại sao ngày nay, có nhiều tội ác, cướp bóc, và bạo hành không? Chính bởi vì một số người bỏ qua giáo dục và tập trung vào làm ra tiền, ngay cả theo cách phi pháp.
Chúng ta hãy hình dung rằng ai đó coi giáo dục là KHÔNG cần thiết và đi tìm việc làm với hi vọng làm ra tiền. Em có thể đoán bao nhiêu công ti sẽ bác bỏ anh ta vì anh ta không có kĩ năng được cần cho việc làm? Mỗi lần anh ta tới xin một việc làm, anh ta sẽ được đón chào bởi những người coi khinh anh ta vì anh ta không có điều họ đang tìm. Anh ta càng nhận được nhiều việc bác bỏ, anh ta càng ít hạnh phúc hơn và tiền anh ta ước ao có không bao giờ được hiện thực hoá, ngay cả trong mơ của anh ta. Em có thể hình dung gánh nặng mà anh ta phải mang vì anh ta không nhìn xa lên trước không?
Cách duy nhất để giữ cho cánh cửa cơ hội mở ra là nhận giáo dục tốt, bất kể trường nào em quyết định vào. Các trường và các thầy cô có đó để giúp em. Là học sinh trẻ, em vẫn có cơ hội làm cho tương lai của em tốt hơn, và thầy hi vọng rằng sẽ sẽ lấy cơ hội này để được giáo dục, để có khả năng tạo ra cuộc sống thoải mái và đóng góp cho xã hội của em.
—English version—
Is education necessary?
A high school students wrote to me: “Since there are many unemployed college graduates and graduates with a low paying job that cannot support themselves. My question is: “Is college education necessary? Is there a better way to make money than go to college? Please advise.”
Answer: College is NOT for everybody but in this technology-driven world, a college education does give you an advantage over others, assume that you select the right field of study. If college is NOT what you have in mind, you may go to a vocational school to learn a profession. Regardless of your choice, you need to be educated to think and learn about the world that you are living in. You need to develop certain knowledge and skills, NOT pursue a piece of paper called “Degree” or “Certificate.” It is your skills that determine what you will do for a living. It is your skills that determine how much money you will make. It is your skills that determine what you can buy, and where you will live and work.
Since you are young and still in high school, you may not understand the value of a good education yet but our society needs more educated people, people who can take care of themselves, their family and contribute to the economy. Do NOT let unemployed graduates news distract you from going to school and learning. Do NOT let negative news lead you to think an education is not necessary. Do NOT fall into the wrong notion that the goal of education is about getting a degree or making money.
Even I do not teach you but I do care about you and young people like you because I would like to see all of you become a success in life. I am glad that you are asking the question so you can make a right decision for your future. Do NOT equate education with making money because a good education is much more precious than money. Education gives you the knowledge of the world around you and your roles and responsibilities in it. It helps you to develop a perspective of looking at life from a different view and what you can do with your knowledge and skills. Money is NOT the goal of education but only a “by-product.” Have you ever asked why today, there are many crimes, robberies, and violence? It is because some people ignore education and focus on making money, even in an illegal way.
Let us imagine that someone who considers that education is NOT necessary and go to find a job with the hope of making money. Can you guess how many companies will reject him because he does not have the skills that are necessary for a job? Each time he comes to apply for a job, he will be greeted by people who look down on him because he does not have what they are looking for. The more rejections that he receives, the less happy he is and the money that he wishes to have never materialized, even in his dream. Can you imagine the burden that he has to suffer because he does not look far ahead?
The only way to keep the opportunity door open is to get a good education, regardless of which school you decide to go. The schools and the teachers are there to help you. As a young student, you still have a chance to make your future better, and I hope that you will take this chance to be educated, to be able to make a comfortable living and to contribute to your society.