Tuần trước, tôi có ăn tối với Tony Wakerman, người quản lí cấp cao của một công ti công nghệ lớn. Anh ấy giải thích cách công ti anh ấy đã thành công bằng việc dùng trí tuệ nhân tạo (AI).
Tony nói: “Chúng tôi dùng AI để giúp chúng tôi tìm công nhân giỏi nhất cho công ti. Phần mềm AI đặc biệt của chúng tôi tìm hàng nghìn sơ yếu lí lịch để nhận diện ứng cử viên giỏi nhất.” Tôi hỏi: “Khác biệt gì giữa phần mềm AI của các anh và phần mềm đối sánh “từ khoá” truyền thống đã được dùng trong nhiều năm?”
Tony giải thích: “Không nó KHÔNG phải là tìm kiếm điển hình cho đối sánh từ khoá. Thuật giải học máy đặc biệt của chúng tôi được huấn luyện để học về mô tả việc làm, kĩ năng có liên quan, và các kinh nghiệm đặc biệt mà chúng tôi cần. Sau đó, nó bắt đầu bằng việc đi qua nhiều bài công bố và trạm đa phương tiện như LinkedIn, Facebooks, Twitter, Instagram v.v. để tìm ra danh sách những người đã viết về khu vực đặc biệt rồi nó tìm danh sách các sơ yếu lí lịch để tìm ra liệu người nào trong những người này đang xin việc làm và mời họ tới dự phỏng vấn. Động cơ tìm truyền thống dùng phần mềm đối sánh “Từ khoá” giữa mô tả việc và sơ yếu lí lịch đã lỗi thời rồi. Với AI, chúng tôi biết nhiều thứ hơn nhiều về các ứng cử viên chúng tôi muốn thuê. Thỉnh thoảng, phần mềm AI tìm ra vài ứng cử viên xuất sắc nhưng họ không xin việc làm này cho nên chúng tôi tiếp xúc với họ, hỏi họ có tới công ti chúng tôi không và thuyết phục họ làm việc cho chúng tôi.”
Tôi cười: “Trong trường hợp đó, các anh đánh cắp công nhân của công ti khác sao?” Tony cũng cười: “Đó là “trò chơi mới” ở Thung lũng Silicon. Mọi công ti đều đánh cắp công nhân từ công ti khác vì có thiếu hụt trầm trọng công nhân AI và các công ti cần họ để tăng trưởng doanh nghiệp của họ. Vài tháng trước, chúng tôi tìm thấy vài người AI rất giỏi từ Ấn Độ và Trung Quốc, phần mềm của chúng tôi kiểm các bài báo viết trực tuyến của họ cũng như sơ yếu lí lịch của họ trên LinkedIn cho nên chúng tôi quyết định mời họ tới công ti chúng tôi ở San Francisco. Chúng tôi đã thảo luận về công việc thách thức của chúng tôi và đề nghị cho họ “cái gì đó mà họ không thể từ chối.” Đến cuối, chúng tôi thuê bẩy trong số mười chuyên gia AI được mời này. Tất nhiên, Baidu và Infosys không hài lòng với chúng tôi. Ngày nay, việc tuyển công nhân có kĩ năng đang trở thành cuộc chiến giữa các công ti về tài năng đặc biệt.”
Tôi hỏi: “Phần mềm AI của các anh còn làm cái gì bên cạnh việc tuyển công nhân có kĩ năng?” Anh ấy giải thích: “Sau khi thuê công nhân, phần mềm AI của chúng tôi có thể giữ cho họ có năng suất bằng việc theo dõi cách họ xử trí việc của họ. Chúng tôi theo dõi cách họ dùng máy tính. Phần mềm AI của chúng tôi thực tế thu thập mọi thứ được làm trên máy tính từ duyệt web, email, chat, phím gõ, tài liệu cũng như các ứng dụng họ dùng. Nó cũng giúp người quản lí nhìn vào hiệu năng việc làm của từng công nhân bằng việc phân tích công việc của họ rồi cho điểm họ về những điểm tích cực và tiêu cực. Hệ thống AI của chúng tôi có thể theo dõi công nhân khắp văn phòng cũng như di chuyển của họ trong toà nhà, và gửi báo động nếu công nhân vi phạm chính sách công ti như những người không có chứng danh đúng đi vào khu vực nhạy cảm.”
Tôi choáng: “Vậy hệ thống AI bây giờ là “Anh Lớn” theo dõi mọi thứ như cuốn sách năm 1984 của George Orwell sao?” Tony dường như không quan tâm: “Chúng tôi đang phát triển nhiều hệ thống nhạy cảm, chúng tôi cần chắc rằng an ninh là quan trọng. Chỉ công nhân có thẩm quyền mới có thể đi vào trong phòng thí nghiệm đặc biệt hay khu vực đặc biệt của chúng tôi. Chúng tôi có hàng nghìn công nhân và chỉ vài người có thể có quyền truy nhập vào các khu vực này vì chúng tôi cần cẩn thận với những người có thể đánh cắp phát minh của chúng tôi. Công nghệ AI có thể giúp chúng tôi ngăn ngừa việc ăn cắp trí tuệ. Anh có thể thích điều đó hay không thích điều đó và mọi người có ý kiến khác nhau. Điều này không phải là cái gì đó mới vì một số nước đã dùng các hệ thống tương tự trong nhiều năm. Chẳng hạn, Trung Quốc và Nga đang dùng nó, không ở các công ti, nhưng để theo dõi người của họ. Có khác biệt giữa theo dõi tính năng suất và làm việc bên trong công ti và theo dõi điều mọi người làm trong cuộc sống của họ.”
—English version—
The issue of Artificial Intelligence
Last week, I had dinner with Tony Wakerman, a senior manager of a large technology company. He explained how his company has been successfully using artificial intelligence (AI).
Tony said: “We use AI to help us find the best workers for our company. Our special AI software searches thousands of resume to identify the best candidates.” I asked: “What is the difference between your AI software and the traditional “keywords” matching software that has been used for many years?”
Tony explained: “No it is NOT the typical search for matching keywords. Our special machine learning algorithm is trained to learn about the job descriptions, related skills, and specific experiences that we need. After that, it starts by going over many publications and multi-media sites such as LinkedIn, Facebooks, Twitter, Instagram etc. to find a list of people who have written about specific areas then it searches the list of resumes to find if any of these people are applying for the job and invite them to come in for an interview. The traditional search engine that uses “Keyword” matching software between the job description and the resume is already obsolete. With AI, we know much more about the candidates that we want to hire. Occasionally, the AI software finds a few excellent candidates but they are not applying for the job so we contact them, ask them to come to our company and convince them to work for us.”
I laughed: “In that case, are you stealing workers of another company? Tony also laughed: “That is the “new game” in Silicon Valley. Every company is stealing workers from others because there is a critical shortage of AI workers and companies need them to grow their business. A few months ago, we found several very good AI people from India and China, our software reviewed their written articles online as well as their resume on LinkedIn so we decide to invite them to our company in San Francisco. We discussed our challenging works and offer them “something that they cannot refuse.” In the end, we hire seven out of these ten invited AI experts. Of course, Baidu and Infosys were not happy with us. Today, the recruiting of skilled workers is becoming a war between companies for specific talents.”
I asked: “What can your AI software do besides recruiting skilled workers?” He explained: “After hiring workers, our AI software can keep them productive by tracking how they handle their jobs. We track how they use their computers. Our AI software collects virtually everything done on a computer from web browsing, email, chat, keystrokes, documents as well as applications that they use. It also helps managers look into the job performance of each worker by analyzing their work then scores them for positive or negative points. Our AI system can track workers around the office as well as their movement in our building, and send an alert if a worker violates the company policy such as people without proper credentials enters a sensitive area.”
I was shocked: “So the AI system is now a “Big Brother” watching everything like in the book 1984 by George Orwell? Tony did not seem concerned: “We are developing many sensitive systems, we need to make sure that security is important. Only authorized workers can go into our special laboratory or special work areas. We have thousands of workers and only a few can get access to these areas as we need to be careful with people who may steal our inventions. AI technology can help us to prevent intellectual theft. You may like it or do not like it and everybody has a different opinion. This is not something new as some countries already used similar systems for years. For example, China and Russia are using it, not in companies, but to track their people. There is a difference between tracking productivity and work within a company and tracking what people do in their lives.”