Một sinh viên năm thứ tư viết cho tôi: “Em sẽ tốt nghiệp tháng sáu này trong Khoa học máy tính nhưng vẫn chưa có đề nghị việc làm nào. Em đã xin vào nhiều công ti nhưng không có cuộc phỏng vấn bào. Em lo lắng và không biết phải làm gì. Xin thầy giúp cho.”
Đáp: Email của em là từ một đại học Mĩ, cho nên tôi giả định rằng em đang tốt nghiệp từ một trường Mĩ. Theo báo cáo công nghiệp gần đây, có nhiều cơ hội việc làm STEM hơn cho những người đủ phẩm chất cho việc làm này, và không có hành động đúng, “kẽ hở kĩ năng” này sẽ tiếp tục tăng lên trong năm năm tới. ‘Kẽ hở kĩ năng’ là thuật ngữ mô tả khác biệt giữa kĩ năng mà công ti cần, và kĩ năng mà người tốt nghiệp đang tìm việc có. Trong số những kĩ năng này, công nghệ có kẽ hở lớn nhất, và nhiều công ti phàn nàn rằng việc thiếu hụt này sẽ tạo ra bất lợi cho kinh doanh của họ.
Câu hỏi là tại sao các công ti không đào tạo công nhân về những kĩ năng họ cần? Trong quá khứ, các công ti thuê người tốt nghiệp và đào tạo họ để làm việc làm. Nhưng với công nghệ thay đổi nhanh chóng, khó mà cung cấp đào tạo cập nhật vì công ti không ở trong kinh doanh đào tạo và ít công ti muốn đầu tư vào đào tạo vì sợ sau khi đào tạo, công nhân sẽ bỏ đi để tìm việc làm tốt hơn ở đâu đó khác. Do đó, họ ưa thích thuê người có kinh nghiệm, người có thể làm việc ngay và sẽ trả lương cao hơn những người mới tốt nghiệp mà không có kinh nghiệm.
Tháng trước, dữ liệu của chính phủ Mĩ chỉ ra rằng nhu cầu về người tốt nghiệp trong khoa học và công nghệ đã cao hơn nhiều so với dự báo trước đây. Đã có hơn 420,000 cơ hội được quảng cáo mà không có người xin vào đủ phẩm chất. Trong tháng giêng, đã có hơn hai mươi nhăm vị trí mở ra được quảng cáo cho mọi người tốt nghiệp trong khoa học máy tính. Báo cáo này nói rằng khu vực máy tính có tỉ lệ nhu cầu cao nhất trong bất kì phân loại nghề nghiệp nào ở Mĩ. Trong số các nghề có nhu cầu cao nhất là nhà khoa học dữ liệu, chuyên viên an ninh hệ thống, chuyên viên tính toán mây, người phát triển phần mềm, người phát triển app di động (điện thoại di động và máy tính bảng và Internet mọi thứ, v.v.).
Là sinh viên khoa học máy tính, bạn cần kiểm điểm lại kĩ năng kĩ thuật của bạn để nhận diện bạn có kĩ năng gì và so sánh với các kĩ năng được yêu cầu cho việc làm mà bạn muốn, để nhận diện kẽ hở kĩ năng. Vì bạn chỉ có vài tháng trước khi tốt nghiệp, tôi nghĩ cách tốt nhất để khép lại kẽ hở này là học thêm các môn học trực tuyến mở cho đại chúng (MOOCs) để phát triển kĩ năng. Nhiều công ti bắt đầu chấp nhận các môn học MOOC như bằng chứng về giáo dục của bạn với môn học này. Tất nhiên, bạn sẽ bị yêu cầu trình diễn kĩ năng của bạn trong cuộc phỏng vấn.
Để có việc làm, bạn cần nghĩ về cách bạn giới thiệu bản thân bạn cho công ti thuê người. Bạn cần viết bản sơ yếu lí lịch tốt, cải tiến thư giải thích của bạn. (Xin xem lại blog của tôi về viết bản sơ yếu.) Bản sơ yếu lí lịch viết tốt sẽ làm cho bạn có việc phỏng vấn việc làm, và mọi điều bạn cần là chứng tỏ rằng bạn có những kĩ năng mà họ cần.
—English version–
Looking for job
A fourth-year student wrote to me: “I will be graduating this June in Computer Science but still do not have any job offer yet. I have applied to many companies but do not have any interview. I am worried and do not know what to do. Please help.”
Answer: Your email address is from a U.S. university, so I assume that you are graduating from a U.S. School. According to a recent industry report, there are more STEM job opportunities than people who qualify for the job, and without proper actions, this “skills- gap” will continue to increase in the next five years. The ‘skills gap’ is the term describe the difference between the skills that companies need, and the skills that graduates who are looking for a job have. Among these skills, technology has the largest gap, and many companies complain that this shortage would create a disadvantage to their business.
The question is why companies do not train workers for the skills that they need? In the past, companies hired graduates and trained them to do the job. But with technology changes fast, it is difficult to provide up-to-date training because companies are not in training business and few would like to invest in the training for fear that after training, workers would leave for a better job elsewhere. Therefore, they prefer to hire experienced people who can work immediately and will pay more than recent graduates with no experience.
Last month, the U.S Government data showed that the demand for graduates in science and technology areas was much higher than previously predicted. There were over 420,000 advertised opportunities without qualified applicants. In January, there were more than twenty-five open positions advertised for every graduate in computer science. The report stated that computer areas have the highest demand rate of any occupational category in America. Among the highest demand occupations are Data scientists, System Security Specialists, Cloud Computing Specialist, Software Developers, Mobile App Developers (mobile phones and tablets and Internet of Thing, etc.).
As a computer science student, you need to review your technical skills to identify what you have and compare with the skills that are required for the jobs that you want, to identify the skills gap. Since you only have a few months before graduate, I think the best way to close this gap is to take additional Massive Open Online Courses (MOOCs) to develop the skills. Many companies begin to accept MOOC courses as evidence of your education on the subject. Of course, you will be asked to demonstrate your skills during the interview.
To get a job, you need to think about how you present yourself to the hiring companies. You need to write a good résumé, improve your covering letter. (Please review my blog on writing resume) A well-written resume should get you the job interview, and all you need is to demonstrate that you have the skills that they need.