Hai mươi nhăm năm trước, các công ti như Google, Facebook, và Amazon thậm chí đã không tồn tại. Năm năm trước, Uber và Airbnb, chỉ là những công ti khởi nghiệp nhỏ. Ngày nay họ toàn là những người khổng lồ trong công nghiệp, và từng công ti đều được định giá vài tỉ đô la. Phát kiến trong công nghệ có thể làm thay đổi nhiều điều và ảnh hưởng tới mọi người. Nhịp thay đổi công nghệ đang tăng tốc nhanh hơn phần lớn mọi người nghĩ, đến lúc trẻ em hiện đang trong trường tiểu học ngày nay vào đại học; có lẽ chúng sẽ không biết cách lái xe vì mọi xe lúc đó sẽ là xe tự lái.
Ngày nay chúng ta thấy cuộc cách mạng công nghiệp thứ tư nơi tự động hoá và robots thông minh tác động lên mọi thứ. Nó cũng làm thay đổi bản chất công việc trong mọi ngành công nghiệp. Chẳng hạn, xe hơi và xe tải tự lái sẽ phá vỡ ngành vận tải và hậu cần. Người lái xe bus, người lái xe tải và người lái taxi sẽ sớm mất việc. Với trí tuệ nhân tạo, tự động hoá văn phòng sẽ làm cho công nhân văn phòng mất việc của họ nữa. Theo một khảo cứu gần đây, xấp xỉ 65% công nhân văn phòng sẽ bị thay thế bởi robots đến năm 2025.
Ngày nay, bất kì ai cũng khó làm việc tốt nếu không có các kĩ năng công nghệ cơ sở như dùng laptop, máy tính bảng, hay điện thoại thông minh để truy nhập vào Internet. Trong thế giới được dẫn lái bằng công nghệ này, mọi người có thể mua được hầu hết mọi thứ trực tuyến thì nhiều cửa hàng vật lí sẽ sớm biến mất. Ngày nay mọi người có thể nói chuyện với bác sĩ qua app viễn y tế trên điện thoại của họ, và bác sĩ có thể khám sức khoẻ của bệnh nhân qua app chẩn đoán trên thiết bị đeo được của họ. Mọi người sớm không cần vé để đi xe bus, tầu hoả hay máy bay, khi họ vào sân bay hay trạm xe bus, điện thoại của họ sẽ gửi tín hiệu tới công ti vận tải và tự động kiểm cho họ vào. Họ không cần mang tiền hay thẻ tín dụng (chúng lỗi thời rồi) vì mọi mua bán đều được tính tiền vào điện thoại của họ v.v.
Tuy nhiên, các đe doạn của phát kiến công nghệ đã không được hiểu rộng rãi trong mọi người. Nhiều người vẫn không tin điều đó có thể xảy ra trong đời họ hay ở nước họ. Nhiều nước sẽ sớm thấy thay đổi với độ lớn chưa từng có xảy ra và tác động tới mọi thứ. Nhiều người sẽ mất việc hay phải chuyển sang việc làm mới và ngành công nghiệp mới. Trong quá khứ, khi thay đổi xảy ra với nhịp độ chậm hơn, mọi người có thể thích nghi với các thay đổi trong việc học kĩ năng mới. Nhưng thay đổi đang tới này sẽ xảy ra nhanh hơn họ nghĩ. Để chuẩn bị cho thay đổi này, việc đại tu toàn bộ hệ thống giáo dục là mấu chốt. Thay đổi công nghệ tiếp đó sẽ tạo ra nhiều việc làm hơn cho công nhân có kĩ năng cao trong các nghề và ngành công nghiệp đặc biệt. Chẳng hạn, năm năm trước, không mấy người thậm chí nghe nói tới việc làm như người phân tích dữ liệu lớn, chuyên viên an ninh xi be, kiến trúc sư truyền thông mạng, nhà chuyên nghiệp tiếp thị số thức, hay chuyên viên tính toán mây v.v. Ngày nay những việc làm này đang có nhu cầu cao vì chúng là những chức vụ mới được tạo ra do thay đổi trong công nghệ.
Chừng nào hệ thống giáo dục chưa thể thay đổi nhanh chóng để tạo ra các công nhân có kĩ năng để đáp ứng cho nhu cầu của xã hội, cuộc cách mạng công nghiệp thứ tư không thể đột phá mọi thứ mạnh mẽ hơn bất kì cái gì chúng ta đã thấy trong quá khứ. Không có hành động đúng, nó sẽ tạo ra thất nghiệp số đông và làm mất ổn định nền kinh tế, đặc biệt ở các nước mà nền kinh tế vẫn còn lệ thuộc vào công nhân lao động kĩ năng thấp.
—English version—
The pace of change
Twenty-five years ago, companies like Google, Facebook, and Amazon did not even exist. Five years ago, Uber and Airbnb, were just small startups. Today they are all giants in the industry, and each is valued at several billion dollars. Innovations in technology can change many things and affect everybody. The pace of technology change is accelerating faster than most people even think, by the time children who are in elementary school today go to college; they probably will not know how to drive a car because all cars by that time will be self-driving cars.
Today we see the fourth industrial revolution where automation and smart robots impact everything. It is also changing the nature of work in every industry. For example, self-driving cars and trucks will disrupt transportation and logistics. Bus drivers, truck drivers, and taxi drivers will soon lose their job. With artificial intelligence, office automation will make office workers lose their jobs too. According to a recent study, approximately 65% of office workers will be replaced by robots by the year 2025.
Today, it is difficult for anybody to do well without basic technology skills such as using laptop, tablets, or smartphone to access the Internet. In this technology-driven world, people can buy almost everything online then soon many physical stores will disappear. Today people can talk to their doctors via a telemedicine app on their smartphone, and the doctor can check patients’ health via diagnostic apps on their wearable devices. Soon people do not need a ticket to travel by bus, train or plane, when they enter the airport or bus station, their phone will send a signal to transportation company and automatically check them in. They do not need to carry money or credit cards (They are obsolete.) because all purchases are charged to their phones etc.
However, the threats of technological innovations have not been widely understood among people. Many people still do not believe it could happen in their lifetime or their country. Soon many countries will see a change of unprecedented magnitude happen and impact everything. Many people will lose their job or have to move to new jobs and industries. In the past, when changes happened at a slower pace, people could adapt to changes in learning new skills. But this coming change will happen faster than they think. To prepare for this change, an overhaul of the entire education system is crucial. The next technology change will create more jobs for highly-skilled workers in specific occupations and industries. For example, five years ago, not many people even heard of jobs such as Big Data Analyst, Cybersecurity specialists, Network Communication architects, Digital marketing professionals, or Cloud computing specialist, etc. Today these jobs are in high demand because they are newly created positions due to the change in technology.
Unless the education system can change quickly to produce skilled workers to meet the society’s needs, the fourth industrial revolution could disrupt everything more severe than anything we have seen in the past. Without proper action, it will create a massive unemployment and destabilize the economy, especially in countries where the economy is still depending on low-skilled workers.