Nhiều phụ huynh thường hỏi tôi con cái họ nên theo đuổi nghề nghiệp nào. Chúng có nên học các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kĩ nghệ và toán học (STEM) không, hay các khu vực truyền thống như Tài chính, Ngân hàng, Y học và Luật?
Tôi bảo họ ĐỪNG ép buộc con cái họ vào học CÁI GÌ, vì điều đó tạo ra sức ép và hoang mang không cần thiết, nhưng thay vì thế, họ nên khuyến khích con cái họ xây dựng bản kế hoạch nghề nghiệp để bản thân chúng có thể chuẩn bị cho tương lai của chúng. Khi học sinh trở nên được tham gia trực tiếp vào quá trình lập kế hoạch nghề nghiệp, họ nhận việc giáo dục một cách nghiêm chỉnh.
Tuy nhiên, tôi khuyên các phụ huynh khuyến khích con cái họ hội tụ vào phát triển thói quen học cả đời. Không thành vấn đề họ học cái gì, nhưng họ phải hiểu rằng giáo dục là nỗ lực cả đời vì họ sẽ phải điều chỉnh theo thay đổi trong thị trường việc làm. Vì công nghệ thay đổi nhanh chóng, mọi học sinh sẽ cần có khả năng học các kĩ năng mới, phát triển tri thức mới, suy nghĩ một cách phê phán, và tận dụng ưu thế của những cơ hội tốt nhất xảy ra trong đời sống của họ.
Học sinh cần hiểu rằng giáo dục là nền tảng dựa trên đó họ xây dựng tương lai của họ, và giáo dục đại học là yêu cầu tối thiểu trong thế giới được dẫn lái bởi công nghệ ngày nay. Tôi thường khuyên học sinh: “Không thành vấn đề các em học gì, nhưng các em phải có kĩ năng công nghệ và phát triển thói quen học cả đời. Ngày nay công nghệ đang trở thành một kĩ năng quan trọng cũng như đọc, viết, và toán học. Mọi người đều cần có khả năng dùng máy tính, tìm thông tin trên Internet, dùng bộ xử lí văn bản, và tải xuống các ứng dụng. Những kĩ năng này bây giờ là thông thường và hữu dụng trong mọi nghề nghiệp.”
Trong quá khứ, sau khi tốt nghiệp đại học, mọi người thường làm việc trong một việc làm cho phần còn lại của đời họ. Bây giờ, mọi sự đang thay đổi, và sau khi tốt nghiệp, phần lớn mọi người sẽ chỉ ở lại trong một việc làm trong quãng bẩy năm, nhiều người sẽ đổi việc làm thường xuyên để có cơ hội tốt hơn. Lí do là trong thế giới của công nghệ thay đổi nhanh chóng này, phát kiến sẽ gây ra đột phá cho mọi ngành công nghiệp, nhiều việc làm sẽ biến mất, và những việc làm mới sẽ được tạo ra. Chẳng hạn, nhiều việc làm cơ xưởng bây giờ được máy móc thực hiện thay cho con người. Chẳng bao laai, việc làm vận tải sẽ được làm bởi xe tải và xe hơi tự lái, và các việc làm văn phòng cũng sẽ bị thay thế bởi “máy có trí tuệ nhân tạo.” Điều gì sẽ xảy ra cho con người? Có những việc làm trong tương lai mà máy thông minh không thể làm được, như tạo ra máy thông minh khác, mà CHỈ con người có kĩ năng mới này sẽ có khả năng tận dụng ưu thế của những việc làm mới này. Không có kĩ năng học cả đời, một số người sẽ KHÔNG sống còn, vì họ sẽ bị bỏ lại đằng sau.
Một số trong các bạn có thể không thấy đột phá này đang tới hay có thể không tin vào điều đó. Tuy nhiên, thay đổi đang xảy ra nhanh tới mức bạn thậm chí không thể tưởng tượng được. Chẳng hạn, nhiều công ti ô tô đã dự đoán rằng trong vòng mười năm, xe tự lái sẽ an toàn hơn xe do người lái và họ đang tranh cãi bây giờ liệu họ có nên tiếp tục làm xe cho mọi người lái hay không. Với công nghệ Internet mọi thứ (IoT), mọi người có thể kiểm soát nhiều thứ trong nhà họ chỉ bằng việc nói lời cho máy tính điều cần làm, không dùng bàn phím. Chẳng hạn, đặt nhiệt độ nhà ở độ nào đó, bật nhạc lên, nấu thức ăn, đọc tin tức hay chọn kênh ti vi, v.v.
Là học sinh, bạn sẽ học nhiều điều, nhưng điều quan trọng nhất là biết BẠN KHÔNG BIẾT CÁI GÌ rồi tìm ra chỗ bạn có thể tìm được câu trả lời hay thu nhận tri thức mới. Bạn bao giờ cũng cần học những điều mới, làm giầu cho tri thức của bạn và phát triển đam mê về học liên tục. Bất kể bạn làm gì và bạn học gì, công nghệ là công cụ mà bạn có thể dùng để cải tiến công việc của bạn. Chẳng hạn, nếu bạn học nghệ thuật, bạn có thể dùng phần mềm và công cụ đồ hoạ để thiết kế hay dùng máy in 3D để in bất kì cái gì bạn có thể hình dung. Nếu bạn học âm nhạc, bạn có thể dùng ứng dụng phần mềm và lập trình cho nó để chơi nhạc cụ dựa trên tâm trí sáng tạo của bạn. Nếu bạn học kiến trúc, bạn có thể dùng ứng dụng CAD/CAM để xây dựng bất kì thiết kế phức tạp nào bạn nhớ trong đầu. Sau rốt, công nghệ máy tính là công cụ cho bạn dùng, cũng như giấy và bút chì. Nếu bạn biết cách tận dụng ưu thế của công nghệ để nâng cao công việc của bạn, bạn sẽ làm tốt.
—English version—
Technology as a tool
Many parents often ask me what careers their children should pursue. Should they study science, technology, engineering, and math (STEM) fields, or the traditional areas such as Finance, Banking, Medicine, and Law?
I told them NOT to force their children into WHAT to study, as it creates unnecessary pressure and confusion, but instead, they should encourage their children to develop a career plan so they can prepare for their future themselves. When students become directly engaged in their career planning process, they take their education seriously.
However, I advise parents to encourage their children to focus on developing a lifelong learning habit. It does not matter what they study, but they must understand that education is a lifelong endeavor as they will have to adjust to changes in the job market. Because technology changes quickly, all students will need to be able to learn new skills, develop new knowledge, think critically, and take advantage of the best opportunities that happen throughout their lives.
Students need to understand that education is the foundation on which they build their future, and a college education is a minimum requirement in today’s technology-driven world. I often advise students: ” It does not matter what you study, but you must have technology skills and develop a lifelong learning habit. Today technology is becoming an important skill just like reading, writing, and mathematics. Everyone needs to be able to use computers, search for information on the Internet, use word processors, and download apps. These skills are now common and useful in every profession.”
In the past, after graduating from college, people often work in one job for the rest of their lives. Now, things are changing, and after graduate, most people will only stay in a job for about seven years, many will change job often for a better opportunity. The reason is in this fast changing world of technologies, innovations will cause disruption to every industry, many jobs will disappear, and new jobs will be created. For example, many factory jobs are now done by machines instead of people. Soon, transportation jobs will be done by self-driving trucks and cars, and office jobs will also be replaced by “machines with artificial intelligence.” What will happen to human? There are jobs in the future that smart machines cannot do, such as create another smarter machines, but ONLY people who have this new skills will be able to take advantage of these new jobs. Without lifelong learning skills, some people will NOT survive, as they will be left behind.
Some of you may not see this disruption coming or may not believe it. However, change is happening so fast that you cannot even imagine. For example, many automobile companies already predicted that within ten years, self-driving cars would be much safer than human-driven cars and they are debating now whether they should continue to build cars for people to drive or not. With the Internet of Things (IoT) technology, people can control many things in their house just by verbally telling the computer what to do, without using the keyboard. For example, set house temperatures at a certain degree, turn on music, cook foods, read the news or select TV channel, etc.
As students, you will learn many things, but the most important thing is to know WHAT YOU DO NOT KNOW then find where can you find the answer or acquire new knowledge. You always need to learn new things, enrich your knowledge and develop a passion for continuous learning. Regardless of what you do and what you study, technology is the tool that you can use to improve your work. For example, if you study arts, you can use software and graphic tools to design or using a 3D printer to print whatever you can imagine. If you study music, you can use software application and program it to play any music instrument based on your creative mind. If you study architecture, you can use CAD/CAM applications to construct any sophisticated design that you have in your mind. After all, computer technology is a tool for you to use, just like paper and pencil. If you know how to take advantage of technology to enhance your work, you will do well.