Tuần trước tôi có một cuộc thảo luận thú vị trên lớp với các sinh viên năm thứ nhất của tôi. Khi một sinh viên hỏi: “Vì công nghệ đang thay đổi nhanh chóng, cái gì sẽ xảy ra trong tương lai?” Tôi bảo họ rằng tôi không thể dự đoán được tương lai nhưng tôi nghĩ đến lúc họ tốt nghiệp, thị trường việc làm sẽ khác với hôm nay và điều quan trọng với họ là chú ý tới mọi thay đổi và điều chỉnh việc học của họ tương ứng.
Đột nhiên một sinh viên nói thêm: “Nếu em có thể dự đoán tương lai, em sẽ đầu tư vào thị trường chứng khoán và làm ra nhiều tiền.” Khi cả lớp cười, tôi thách thức: “Em sẽ làm gì nếu em có nhiều tiền?” Lớp trở nên ồn ào khi một số sinh viên bắt đầu gợi ý những điều họ có thể mua như ô tô, nhà, hay thiết bị điện tử v.v. Tôi tiếp tục: “Giả sử rằng em có thể mua được tất cả những thứ đó, nhưng vẫn còn nhiều tiền thì em sẽ làm gì?” Mọi sinh viên đều cười: “Có nhiều thứ hơn, thật nhiều thứ.” Tôi hỏi: “Giả sử rằng em có cả triệu và tỉ đô la, thì em sẽ làm gì?” Các sinh viên lại thêm nhiều thứ hơn vào danh sách của họ và tôi vẫn cứ thách thức họ. Chung cuộc, một sinh viên thừa nhận: “Nếu em có mọi thứ mà em muốn thì em không biết phải làm gì với mọi số tiền còn lại.” Phát biểu đó làm cho cuộc thảo luận dừng lại vì lớp bắt đầu quay lại với thực tại. Tôi tiếp tục: “Trong trường hợp đó các em sẽ làm gì?” Lần này mọi sinh viên nhìn nhay nhưng không ai muốn tiếp tục vì họ đã vét cạn danh sách điều tiền có thể mua được.
Tôi bảo các sinh viên: “Không thành vấn đề các em có bao nhiêu tiền, các em vẫn muốn có thêm nữa. Tất nhiên, các em không thể có mọi thứ nhưng vì tham, một số trong các em có thể làm bất kì cái gì các em có thể làm, ngay cả bất hợp pháp, để có được điều em muốn. Đó là lí do tại sao chúng ta có vấn đề vì mọi thứ bắt đầu bằng tham. Các em tới trường để được giáo dục, điều đó có nghĩa là để biết bản thân các em và hiểu vai trò của các em trong xã hội. Việc biết bản thân các em sẽ giúp cho các em kiểm soát được bất kì cái gì các em làm. Biết bản thân các em là quá trình trưởng thành và hành động tương ứng. Đại học là thời gian tốt nhất để học về bản thân các em và phát triển tính cách của các em. Thời gian ở trường là thời gian tốt nhất để học nhiều điều vì các em vẫn còn trẻ, tâm trí các em vẫn còn tươi tắn. Nhưng khi học, các em phải dùng cả tâm trí lẫn trái tim để cho các em có thể áp dụng tri thức của các em tương ứng với vai trò của các em trong xã hội. Việc được giáo dục KHÔNG phải là về có kĩ năng mà còn về trách nhiệm. Các em chịu trách nhiệm cho bản thân các em, cho gia đình các em, cho xã hội của các em, và cho nhân loại.”
Một sinh viên cãi: “Nhưng cái gì sai với việc có nhiều tiền?” Tôi giải thích: “Không cái gì sai với việc có tiền nếu các em kiếm nó một cách lương thiện bằng tri thức và kĩ năng của các em. Nhưng nếu các em bị ám ảnh bởi tiền và làm cái gì đó phi pháp để có tiền thì các em phải sống với những hậu quả. Vấn đề là tham, chứ không phải tiền. Các em là điều các em làm, nếu các em bị ám ảnh bởi tiền, nó sẽ kiểm soát tâm trí các em thì các em có thể làm nhiều điều, kể cả điều xấu, để có được nó. Hiện thời, phần lớn các em không có tiền cho nên các em ước có một số tiền, vấn đề là khi các em có một số tiền, các em muốn có thêm nữa. Chung cuộc, các em không biết bao nhiêu là đủ và các em sẽ trở nên tham. Vấn đề là tiền tới và đi và khi các em mất nó, các em cảm thấy tồi tệ. Nếu các em không cẩn thận, các em sẽ bị cái gì đó kiểm soát bên ngoài kiểm soát của các em. Tại sao các em cần được giáo dục? Nó có giúp cho các em hiểu bản thân các em tốt hơn không? Nó có giúp các em là người thông minh không? Giáo dục không phải là về chỉ có được tri thức kĩ thuật, nhưng cũng giúp các em nhìn vào bức tranh lớn của việc sống một cách khách quan. Chức năng của giáo dục là để giúp cho các em đối diện với thực tại của thế giới mà các em đang sống bây giờ theo cách thông minh. Kĩ năng kĩ thuật các em có hôm nay sẽ không là kĩ năng mà các em dùng trong năm hay mười năm tới nhưng tri thức và sự thông minh mà các em đang phát triển hôm nay từ tâm trí và trái tim của các em sẽ ở lại cùng các em cả đời. Không ai có thể dự đoán tương lai sẽ là gì, nhưng các em có thể kiểm soát được các em sẽ là ai, các em sẽ trở thành kiểu người nào.”
—English version—
A class discussion
Last week I had an interesting class discussion with my first-year students. When a student asked: “Since technology is changing fast, what will happen in the future?.” I told them that I cannot predict the future but I think by the time they graduate, the job market will be different from today and it is important for them to pay attention to all the changes and adjust their learning accordingly.”
Suddenly a student added: “If I can predict the future, I would invest in the stock market and make a lot of money.” As the class was laughing, I challenged: “What would you do if you have a lot of money? The class became noisy as some students began to suggest things that they could buy such as cars, houses, or electronic devices etc. I continued: “Assume that you can buy all of that, but still have a lot of money then what would you do?” The students all laughed: “Having more things, a lot of things.” I asked: “Assume that you have millions and billions, then what would you do?” The students kept adding more things to their list and I kept challenging them. Finally, one student admitted: “If I have everything that I want then I do not know what to do with all the money left.” That statement made the discussion stopped as the class began to go back to the reality. I continued: “In that case what would you do?” This time all students looked at others but no one wanted to continue as they have exhausted the list what money can buy.
I told the students: “No matter how much money you have, you still want more. Of course, you cannot have everything but being greedy, some of you may do whatever you can, even illegally, to get what you want. That is why we have problems as everything begins with greed. You are going to school to be educated, it means to know yourself and understand your roles in your society. Knowing yourself will help you to control whatever you do. To know yourself is the process of maturing and act accordingly. College is the best time to learn about yourselves and develop your characters. Time in school is the best time to learn many things because you are still young, your mind is still fresh. But when learning, you must use both your mind and your heart so you can apply your knowledge according to your role in your society. Being educated is NOT about having the skills but also the responsibilities. You are responsible to yourselves, to your family, to your society, and to humanity.”
One student argued: “But what is wrong with having more money?” I explained: “Nothing is wrong with having money if you earn it honestly by your knowledge and your skills. But if you are obsessed with money and do something illegal to get it then you have to live with the consequences. The problem is greed, not money. You are what you do, if you are obsessed with money, it will control your mind then you may do many things, including bad things, to get it. Currently, most of you do not have money so you wish to have some, the problem is when you have some, you want more. Eventually, you do not know how much is enough and you will become greedy. The issue is money comes and goes and when you lose it, you feel bad. If you are not careful, you will be controlled by something beyond your control. Why do you need to be educated? Is it to help you understand yourselves better? Is it helping you to be an intelligent person? Education is not about just getting the technical knowledge, but also help you to look at the big picture of living objectively. The function of education is to help you to face the reality of the world that you are living in now in an intelligent way. The technical skills you have today will not be the ones that you use in the next five or ten years but the knowledge and the intelligence that you are developing today from your mind and your heart will stay with you for your whole lives. Nobody can predict what the future will be, but you can control who you are going to be, what type of person you will become.”