Tuần trước, tôi tới New York để tham dự cuộc hội nghị trí tuệ nhân tạo. Từ sân bay tôi lấy một taxi về khách sạn nơi tổ chức hội nghị, có lẽ người lái xe taxi biết về hội nghị này nên anh ta hỏi tôi: “Tôi đã thấy các robots lấy đi việc làm cơ xưởng của công nhân, nhưng bây giờ các robots đang đe doạ chúng tôi, những người lái xe kiếm sống. Trong vài tuần qua, tôi đã thấy nhiều xe Uber không người lái chạy quanh các phố. Ông nghĩ cái gì sẽ xảy ra cho việc làm của người lái xe taxi trong vài năm tới?”
Tôi không biết nói gì để làm cho anh ta thấy thoải mái vì tôi biết rằng đe doạ này là thực. Xe không người lái sẽ là mối đe doạ cho những người kiếm sống bằng lái xe. Họ không chỉ là người lái xe taxi, mà còn cả người lái xe tải, người lái xe bus. Vấn đề là cần bao lâu để công nghệ này hoàn toàn thay thế người lái xe? Theo ý kiến tôi, tôi nghĩ rằng người lái xe tải sẽ bị thay thế trước hết vì xe tải tự lái có thể được lập trình để đi từ chỗ này sang chố khác, dễ hơn taxi. Chẳng bao lâu việc làm lái xe tải sẽ gia nhập các việc làm cơ xưởng để bị thay thế bằng máy thông minh. Tháng trước, một xe tải tự lái của Uber chở 50,000 hộp bia Budweiser đã đi từ Colorado tới San Francisco, lần đầu tiên làm việc vận tải hàng thương mại được chuyển bởi xe tải tự lái. Công ti này đang làm việc để có nhiều xe tải được tự động hoá thành sẵn có trong năm năm tới.
Khi Taxi dừng lại trước khách sạn, người lái xe nói: “Không lâu trước đây, những người làm việc trong cơ xưởng đã tin họ có việc làm tốt mãi cho tới khi tự động hoá tới. Những người lái xe taxi như chúng tôi chưa bao giờ nghĩ rằng xe không người lái có thể là thực tại mãi cho tới khi chúng tôi thấy chúng bằng chính mắt mình. Giờ thì nhiều người lái xe taxi đang lo nghĩ vì thay đổi đang xảy ra nhanh hơn chúng tôi nghĩ, dù chúng tôi có thích hay không, và đó là tiến bộ, phải không?”
Vài năm trước, khi tôi nhắc tới công nghệ xe tự lái được phát triển ở Carnegie Mellon cho bạn tôi ở Đức, họ nghĩ rằng tôi đùa. Năm ngoái, khi họ tới thăm tôi, tôi đưa họ tới phòng thí nghiệm để xem những xe này, họ ngạc nhiên. Erik K. một giáo sư Khoa học máy tính tại đại học Munich về khoa học ứng dụng thừa nhận: “Chúng tôi đã biết công nghệ tự lái đang được phát triển nhưng chúng tôi không thể hình dung được rằng nó đã sẵn sàng để được triển khai. Mọi người ở châu Âu có lẽ sẽ không tin về điều tôi thấy hôm nay.”
Phát triển nhanh chóng của công nghệ xe không người lái đã thu hút sự ngạc nhiên của nhiều người. Vài năm trước, Frank Levy một giáo sư từ Viện công nghệ Massachusetts đã viết một bài báo về tiến bộ của công nghệ và ông ấy tin máy thông minh không thể kiểm soát được xe ô tô trong giao thông đông đúc. Ông ấy kết luận rằng xe tự lái vẫn là cái gì đó trong tương lai. Ông ấy ngạc nhiên là mới năm ngoái, Larry Page người sáng lập ra Google đã dùng xe tự lái của mình để đi từ nhà tới Google, ngang qua cầu Golden Gate. Page thậm chí đã lái tới nhà nghỉ của ông ấy ở Hồ Tahoe, cách San Francisco vài trăm dặm trong xe tự lái của ông ấy.
Tuần trước, các công ti từ Ford, Toyota, tới Mercedes và Tesla cũng đã công bố rằng xe tự lái của họ sẽ sớm sẵn có để bán. Câu hỏi thông thường là việc làm nào sẽ bị thay thế bởi máy thông minh? Một khảo cứu công nghiệp mới xuất bản năm 2015 thấy rằng 37% công nhân ở Mĩ có thể mất việc của họ bởi tự động hoá. Nói tóm lại, tiến bộ của công nghệ sẽ phá huỷ tình trạng việc làm ở nhiều nơi, qua miền rộng các nghề. Ngay cả các nước tiên tiến như Anh, Đức, Pháp cũng có thể mất 45% việc làm và Nhật Bản và Hàn Quốc có thể mất 49% việc làm của họ. Nhưng vấn đề sẽ còn tồi tệ hơn nhiều với các nước khác vẫn còn phụ thuộc và nông nghiệp hay bắt đầu chuyển sang công nghiệp hoá. Các nước này là “kẻ tới sau” và không bao giờ có khả năng bắt kịp.
Năm ngoái, nhiều nhà kinh tế đã nêu ra mối quan ngại về “Phân cực hoá việc làm” nơi các việc làm nông nghiệp và chế tạo đang sút giảm, nhưng việc làm công nghệ kĩ năng cao đang bành trướng. Vấn đề là nhịp độ thay đổi nhanh, và nhịp độ điều chỉnh chậm sẽ đẩy hàng triệu người ra khỏi công việc trong thời gian rất ngắn. Ts. Jerry Kaplan, một giáo sư tại Stanford, đã viết một cuốn sách có tên: “Humans Need Not Apply” dự báo biến động trong thị trường lao động trong tương lai gần khi các máy móc tiếp quản và phá huỷ nền kinh tế của nhiều nước.
Vài tuần trước, một nhà kinh tế nổi tiếng đã cảnh báo: “Chúng ta đang thấy chỏm tảng băng. Với nhịp độ nhanh của công nghệ như trí tuệ nhân tạo, không việc làm nào là an toàn,” tự động hoá đang thay đổi mọi thứ và phần lớn các việc làm sẽ bị tác động bởi máy móc. Sinh viên thường hỏi tôi: “Trong trường hợp đó, chúng em có thể làm gì?” Tôi bảo họ: “Học công nghệ nếu các em không thể đấu lại được với máy thông minh và công nghệ, các em có thể kiểm soát chúng bằng việc có kĩ năng kĩ thuật. Trong thế giới đang thay đổi nhanh chóng này, đó là điều tốt nhất các em có thể làm để giảm thiểu rủi ro của thất nghiệp. ”
—English version—
The advancement of technology
Last week, I went to New York to attend an Artificial Intelligence Conference. From the airport I took a taxi to the hotel where the conference was held, probably the Taxi driver knew about the conference so he asked me: “I have seen robots take away factory jobs from workers, but now robots are threatening us, people who drive for a living. In the last few weeks, I saw several Uber driverless cars running around the streets. What do you think will happen to the job of a taxi driver in the next few years?”
I did not know what to say to make him feel comfortable because I know that the threat is real. Driverless cars will be a threat to people who make a living by driving. They are not just taxi drivers, but also truck drivers, and bus drivers. The question is how long it will take for this technology to completely replacing human drivers? In my opinion, I think that truck drivers will be replaced first because the self-driven truck can be programmed to go from one place to another, which is easier than a taxi. Soon truck driving jobs will join factory jobs to be replaced by smart machines. Last month, a Uber’s self-driving truck that carries 50,000 boxes of Budweiser beer had traveled from Colorado to San Francisco, making the first time that commercial cargo was shipped by a self-driving truck. The company is working to have more automated trucks to be available in the next few years.
When the Taxi stopped in front of the hotel, the driver said: “Not long ago, people who worked in factory believed they had a good job until automation come. People who drive a taxi like us would never think that a driverless car can be a reality until we see them with our own eyes. Now many taxi drivers are worried because change is happening faster than we think, whether we like it or not, and that is progress, isn’t it?”
A few years ago, when I mentioned about self-driving technology developed at Carnegie Mellon to my friends in Germany, they thought that I was joking. Last year, when they came to visit me, I took them to the laboratory to see these cars, they were surprised. Erik K. a Computer Science professor at the Munich University of Applied Science admitted: “We knew self-driving technology is being developed but we could not imagine that it is readied to be deployed. People in Europe will probably not going to believe of what I see today.”
The quick development of driverless cars technology has caught many people by surprise. A few years ago, Frank Levy a professor from the Massachusetts Institute of Technology wrote an article about the advancement of technology and he believed an intelligent machine could not control a car during heavy traffic. He concluded that self- driving car is still something in the future. He was surprised that just years later, Larry Page the founder of Google was using his self-driving car to travel from his home to Google, crossing the Golden Gate Bridge. Page even drove to his vacation house in Lake Tahoe, few hundred miles from San Francisco in his self-driving car.
Last week, companies from Ford, Toyota, to Mercedes and Tesla also announced that their self-driven cars will be available for sale soon. The common question is which jobs will be replaced by smart machines? A new industry study published in 2015 found that 37% of workers in America could lose their jobs by automation. The advancement of technology will disrupt the state of employment in many places, across a wide range of occupations, shortly. Even advanced countries like the U.K. Germany, France could lose 45% of the jobs and Japan, and S. Korea could lose 49% of their jobs. But the matter will be much worst to other countries that are still depending on agriculture or beginning to transitioning to industrialization. These countries are the “late comers” and never be able to catch up.
Last year, many economists raised their concern about “Job polarization” where agriculture and manufacturing jobs are declining, but high-skill technology jobs are expanding. The issue is the fast pace of change, and the slow pace of adjustment will put millions of people out of work in a very short time. Dr. Jerry Kaplan, a professor at Stanford, has written a book called: “Humans Need Not Apply” that predicts upheaval in the labor market in the near future when machines are taken over and destroy many countries’ economy.
A few weeks ago, a famous economist warned: “We are just seeing the tip of the iceberg. With the fact pace of technology such as artificial intelligence, no job is safe,” Automation is changing everything and most jobs will be impacted by machines. Student often asked me: “In that case, what can we do?” I told them: “Study technology if you cannot go against intelligent machines and technology progress, you may want to control them by having technology skills. In this fast-changing worlds, that is the best you can do to mitigate the risks of unemployment. ”