Tuần trước, tôi đọc cuốn sách “Thế hệ lầm lì nhất” do Mark Bauerlein viết và tôi bị choáng bởi tác động của công nghệ lên nhiều người, đặc biệt thanh niên ngày nay. Trong cuốn sách này, tác giả để lộ những sự kiện rối loạn và không thoải mái mà công nghệ đang biến thanh niên thành “thế hệ lầm lì nhất từng có trong lịch sử”. Ông ấy viết: “Thanh niên ngày nay chỉ quan tâm tới bản thân họ. Người 15 hay 18 tuổi chăm nom về cái gì? Họ chăm nom về điều mọi người 15 hay 18 tuổi khác đang làm, và bất kì cái gì đặt họ vào trong tiếp xúc lẫn nhau …” Và khi những tin tức quan trọng tới, họ nghĩ “Ai chăm lo về cái gì đó xảy ra nơi xa xôi ở Anh hay ở châu Phi khi họ có thể nói về điều đã xảy ra tại bữa tiệc cuối tuần của họ?” Khi bố mẹ họ yêu cầu con cái họ học, ông ấy viết: “Nhiều người sẽ đi vào phòng của họ, mở facebook và bắt đầu chat với người khác.”
Tác giả than rằng “Thời đại số thức đã thay đổi cái gì đó nền tảng về cấu trúc gia đình, và kết quả là ở chỗ thanh niên ít gần gũi dưới sự hướng dẫn của người lớn hơn trước đây. Bây giờ họ có thể bỏ qua bố mẹ họ theo đủ mọi cách trong thời kì thanh thiếu niên, và điều này chưa bao giờ xảy ra trước đây trong lịch sử loài người. Nếu bị bỏ không kiểm tra, những phát triển này có thể làm nảy sinh “thời đại đen tối của dốt nát.” Ông ấy cảnh báo các bậc cha mẹ: “Thay đổi phải tới từ bố mẹ và thầy cô giáo. Bố mẹ phải học cảnh giác hơn …. Điều đáng ngạc nhiên là nhiều bố mẹ thậm chí vẫn không biết con cái họ có tài khoản Facebook hay tài khoảnh phương tiện xã hội khác. Họ không biết môi trường xã hội mạnh thế nào với đứa con 13 tuổi ….”
Bauerlein chia sẻ một trong những lời khuyên của ông ấy cho sinh viên đại học: “Tôi nói chuyện với một em trai 18 tuổi, người không đọc gì mấy và tôi nói, ‘Em đang ở đại học và chỉ gặp cô gái mơ của em. Cô ấy đưa em về nhà để gặp bố mẹ cô ấy. Qua bàn ăn tối, bố cô ấy nói cái gì đó về Ronald Reagan, còn em thậm chí không biết ông ta là ai. Đoán xem cái gì nào? Em chỉ đi vào trong ý kiến của họ và có lẽ chỉ vào trong cái nhìn của bạn gái của em. Đó là điều em muốn sao?”
Cho dù Bauerlein hội tụ chủ yếu vào thanh niên Mĩ, điều đó cũng có thể là lời cảnh báo cho thanh niên từ các nước khác nữa. Theo một khảo cứu toàn cầu từ Trung tâm nghiên cứu Pew, ngày nay ít sinh viên đại học đọc sách và phần lớn những người độ tuổi 18-34 ít hiểu biết về biến cố hiện thời hơn là thế hệ trước. Khảo cứu này thấy rằng trên khắp thế giới, phần lớn thanh niên chỉ đọc Facebook, Twitter, Instagram, Snapchat, WeChat, và các phương tiện xã hội khác, điều làm cho họ không đọc và học cái gì có nghĩa mà chỉ những thứ vô giá trị và không cần thiết.
Là một giáo sư công nghệ, tôi cũng để ý rằng nhiều học sinh không biết gì mấy về các biến cố hiện thời. Tất nhiên, họ phải đọc sách giáo khoa và học về công nghệ nhưng bên cạnh lĩnh vực này, họ không biết gì mấy về các thứ khác. Một trong những mục đích của giáo dục là giúp cho học sinh phát triển năng lực tư duy theo cách riêng của họ. Tư duy độc lập là tính cách của người đưa ra phán xét về thông tin liệu nó là đúng hay hợp lí không. Bằng việc không đọc mấy, bằng việc bỏ qua mọi thông tin quanh họ mà chỉ hội tụ vào lĩnh vực nhỏ, học sinh sẽ không có khả năng tư duy độc lập và dễ dàng chấp nhận bất kì cái gì họ được dạy và hiếm khi nghi vấn thông tin liệu nó có nghĩa hay không. Tư duy độc lập là kĩ năng mềm quan trọng, đặc biệt trong làm việc tổ nơi họ chia sẻ các ý tưởng khác với người khác và đôi khi yêu cầu việc giải thích rõ ràng. Không có khả năng hiểu và diễn đạt tư duy của mình, học sinh sẽ bị buộc phải đi theo ai đó hay cái gì đó, điều sẽ gây trở ngại cho tiến bộ của họ.
Một người quản lí cấp cao có lần đã nói với tôi: “Một trong những câu hỏi ưa thích của tôi trong phỏng vấn là: “Nói cho tôi về những cuốn sách mà bạn đọc trong ba tháng qua.” Và nhiều ứng cử viên không nêu được ngay cả một cái tên. Ông ấy than: “Nếu tôi hỏi họ về thuật giải, các nền, hay ngôn ngữ viết mã họ có thể nói cả giờ. Là sinh viên đại học, làm sao họ không biết cái gì thế thế giới mà họ đang sống trong đó?” Khi tôi nói với sinh viên của tôi về điều này, nhiều người bảo tôi rằng họ không có thời gian đọc nhưng khi tôi hỏi họ về ai nói gì trong Facebook hay Twitter hôm nay, họ có lẽ có thể trích dẫn ngay cả lời của những người đó.
Đọc là thói quen phải được phát triển sớm khi trẻ em còn nhỏ. Không giúp chúng bắt đầu đọc và yêu đọc trên cơ sở đều đặn, cho dù chỉ vài phút hay nửa giờ một ngày, chúng có thể bỏ lỡ nhiều điều trong cuộc sống của chúng. Là bố mẹ, cho dù bạn không thích thú đọc sách cho bản thân bạn, sao không đọc chuyện cho con bạn? Bạn đang cho chúng món quà lớn, điều sẽ chuẩn bị cho chúng vào trường học, vào cuộc sống và cũng xây dựng mối quan hệ với bạn. Tri thức là quí giá và không nên bị bỏ phí hoài.
—English version—
The Dumbest generation
Last week, I read the book “The Dumbest Generation” written by Mark Bauerlein and I was shocked by the impact of technology on many people, especially young people today. In this book, the author reveals disturbing and uncomfortable facts that technology is turning young people into the “dumbest generation ever in history”. He wrote: “Young people today are only interested in themselves. What do 15-or 18 year-olds care about? They care about what all the other 15- or 18 year-olds are doing, and anything that puts them in touch with one another…” And when it comes to the important news, they think “Who cares about something happen far away in England or Africa when they can talk about what happened at their party last weekend?” When their parents ask their children to study, he wrote: “many would go to their room, open facebook and start chatting with others.”
The author lamented that “The digital age has changed something fundamental about the family structure, and the result is that young people are less closely under the guidance of adults than ever before. Now they can ignore their parents all the way through adolescence, and this has never happened before in human history. If left unchecked, these developments could result in a “new dark age of ignorance.” He warned the parents: “Change must come from parents and teachers, Parents have to learn to be more vigilant…. It is amazing how many parents do not even know their children have a Facebook account or other social media accounts. They do not know how intense the social media environment is for a 13-year-old….”
Bauerlein shared one of his advice to a college student: “I talk to 18-year-old boys who do not read much and I say, ‘You’re in college and just met the girl of your dreams. She takes you home to meet her parents. Over the dinner table, her father says something about Ronald Reagan, and you do not even know who he was. Guess what? You just went down in their opinion and probably in your girlfriend’s view as well. Is that what you want?”
Even Bauerlein focus mostly on young American, it could also be a dire-warning to young people from other countries as well. According to a global study from the Pew Research Center, today fewer college students read books and most people age 18-34 are less knowledgeable about the current event than the previous generation. The study found that all over the world, most young people are only reading Facebook, Twitter, Instagram, Snapchat, WeChat, and other social media that keep them from reading and learning anything meaningful but mostly unnecessary and unworthy things.
As a technology professor, I also notice that many students do not know much about current events. Of course, they have to read textbooks and learn about technology but besides this area, they do not know much about other things. One of the goals of education is to help students develop the ability to think on their own. Independent thinking is the character of a person to make a judgment over the information whether it is true or reasonable. By not reading much, by ignore all the information around them but only focus on a small domain, students will not be able to think independently and easy to accept whatever they are taught and rarely question the information if it makes sense or not. Independent thinking is an important soft-skills, especially in teamwork where they share ideas that differ from others and sometimes require a clear explanation. Without the ability to understand and express their thinking, students will be forced to follow someone or something which will impede their progress.
A senior manager once told me: “One of my favorite questions during the interview is: “Tell me about the books that you read in the past three months.” And many candidates failed to name even one. He lamented: “If I ask them about algorithms, platforms, or coding languages they probably can talk for an hour. As college students, how come they do not know anything about the world that they are living in?” When I told my students about this, many told me that they do not have time to read but when I ask them about who says what in Facebook or Twitter today, they probably can recite even their quote.
Reading is a habit that must be developed early when children are young. Without helping them to start reading and love to read on a regular basis, even just a few minutes or half an hour a day, they may miss a lot in their lives. As parents, even if you do not enjoy reading books for yourself, why not read a story to your child? You are giving them a great gift, which will prepare them for school, for life, and also build a relationship with you. Knowledge is precious and should not be wasted.